Opisywany już przez nas problem z brakiem podawania podstawy procentowania, pojawia się w sondażowych artykułach nagminnie. Dziś publikujemy kolejny przykład.
Artykuł Rzeczpospolitej „Kaczyński i Tusk na emeryturę”[1], skupia się na omówieniu sondażu wykonanego dla wspomnianej gazety przez agencję badawczą Homo Homini. I nie byłoby tak źle – w artykule znajdujemy informację o czasie realizacji badania, znamy treść zadanych pytań i liczebność próby. Należałoby się co prawda pochylić nad twierdzeniem, że w opinii większości Polaków Tusk i Kaczyński powinni odejść na polityczną emeryturę – bo w przypadku aktualnego premiera taką odpowiedź wybrało 50% badanych. Ale to już szczegóły. Przedstawiane przez autorkę wyniki zdecydowanie wymagają jednak podania, ile spośród całej próby (1076 dorosłych Polaków – plus za podanie tej informacji) stanowią omawiane podgrupy. Oprócz ogólnych wyników, autorka podaje bowiem również:
- Odpowiedzi, wśród osób deklarujących uczestnictwo w wyborach
- Odpowiedzi wśród sympatyków PiS
- Wśród wyborców PO
Rozbicie na te podgrupy wydaje się jasne, jeśli spojrzymy na temat badania. Jednak kluczowym jest podanie ile spośród 1076 stanowią te trzy grupy. Wielkość podpróby, jako podstawa procentowania jest wymagana z samej zasady[2] publikacji wyników sondaży, a dodatkowo może warunkować istotność tychże wyników.
Warto byłoby podać również ile osób wśród opisanych podgrup ma odmienne zdanie. Na przykład, jeśli podana jest informacja, że 19% sympatyków PiSu chce odejścia Kaczyńskiego na polityczną emeryturę to zastanawiające, co myśli większość (pozostałe 81%) a dokładnie, ile osób tego nie chce, a ile wstrzymało się od odpowiedzi.
Takie wybiórcze prezentowanie wyników badania, bez dbałości i opisu jego metodologii (w tym podstawy procentowania) może negatywnie wpływać na odbiór, a konkretnie spadek zaufania do rzetelności tytułu.
[1] Rzeczpospolita, „Kaczyński i Tusk na emeryturę”, 11.02.2013
[2] Sułek A., Ogród metodologii socjologicznej, Scholar, Warszawa 2002